Đột quỵ do di chứng xạ trị ung thư
TP HCM_Anh Hoàn, 43 tuổi, từng đột quỵ do di chứng xạ trị ung thư, lần này hẹp động mạch cảnh nguy cơ đột quỵ tái phát.
Anh Hoàn hóa xạ trị ung thư máu năm 16 tuổi, từng đột quỵ hai năm trước do tắc động mạch cảnh bên phải. Mặc dù được xử lý cấp cứu tái thông và đặt stent động mạch cảnh trong bên phải, nhưng anh vẫn bị di chứng yếu nửa người trái.
Khi đi khám ở Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM vào cuối năm ngoái, bác sĩ phát hiện động mạch cảnh trái của anh Hoàn hẹp 50%, được chỉ định uống thuốc và theo dõi, chưa cần can thiệp. Đến lần tái khám đầu tháng 11 thì động mạch cảnh trái đã hẹp 95%.
Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, trường hợp anh Hoàn xạ trị rất cần thiết để cứu sống người bệnh. Dù hẹp động mạch cảnh nặng nhưng bệnh nhân may mắn chưa có triệu chứng của cơn thiếu máu não hay biến chứng đột quỵ. Tuy nhiên, với mức độ hẹp nặng như vậy thì nguy cơ đột quỵ rất cao.
Theo thống kê, khoảng 15% người bệnh được xạ trị vùng cổ có hẹp động mạch cảnh. Mô vùng cổ xung quanh động mạch cảnh xơ hóa nhiều năm do xạ trị vừa là yếu tố đẩy nhanh tiến trình xơ vữa gây hẹp động mạch vừa là yếu tố gây khó khăn cho lựa chọn kỹ thuật phẫu thuật hay can thiệp đặt stent động mạch cảnh. Các nghiên cứu về điều trị tái thông động mạch cảnh cho người bệnh xạ trị vùng cổ cho thấy phẫu thuật bóc nội mạc và đặt stent động mạch cảnh có tỷ lệ biến chứng đột quỵ tương đương. Tổn thương thần kinh vùng cổ gặp nhiều hơn ở nhóm phẫu thuật, nhưng rất hiếm để lại di chứng vĩnh viễn. Theo dõi lâu dài thì tỷ lệ đột quỵ thứ phát ở nhóm đặt stent động mạch cảnh nhiều hơn ở nhóm phẫu thuật. Lựa chọn phẫu thuật đã được đồng thuận giữa các bác sĩ và người bệnh sau khi đã xem xét các hình ảnh siêu âm cũng như hình chụp CTA động mạch cảnh.
Bác sĩ thực hiện kỹ thuật bóc lớp nội mạc động mạch cảnh (Carotid Endarterectomy CEA) với gây mê toàn thân. Sau khi lấy bỏ tổn thương xơ vữa gây hẹp động mạch, thành mạch máu được tạo hình mở rộng với miếng vá sinh học bằng màng ngoài tim bò. Phẫu thuật thực hiện thuận lợi, không gặp khó khăn và không có biến chứng trong và sau mổ. Người bệnh phục hồi sau mổ cũng giống những trường hợp mổ động mạch cảnh khác.
Anh Hoàn tỉnh táo sau một ngày mổ. Bác sĩ đánh giá dòng máu lên não lưu thông tốt, nguy cơ tái đột quỵ đã được loại bỏ. Anh xuất viện ba ngày sau đó.
Bác sĩ Dũng cho biết, hẹp động mạch cảnh là bệnh phổ biến với tỷ lệ mắc 3% ở dân số độ tuổi 25-84 tuổi. Đây là tình trạng mảng xơ vữa tích tụ trong lòng hai động mạch cảnh chạy dọc hai bên cổ, làm thu hẹp lòng mạch, cản trở dòng máu tưới não. Nếu không phát hiện sớm và phẫu thuật loại bỏ mảng xơ vữa, động mạch cảnh bị tắc hoàn toàn gây đột quỵ.
Đa số trường hợp đột quỵ do tắc hẹp động mạch cảnh xảy ra ở người trên 65 tuổi. Tuy nhiên hiện nay, bệnh này ngày càng trẻ hóa. Bên cạnh nguyên nhân do di chứng xạ trị ung thư như bệnh nhân Hoàn, phần lớn do thói quen hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ít vận động, thừa cân béo phì, stress, đái tháo đường… Bác sĩ Dũng cho biết đây là tác nhân âm thầm tấn công, hình thành mảng xơ vữa gây hẹp mạch máu, dẫn tới rất nhiều ca đột quỵ ở người trẻ (10% các ca đột quỵ là người dưới 50 tuổi).
Tuân thủ chế độ ăn uống và lối sinh hoạt khoa học giúp ngăn ngừa, làm chậm tiến triển hẹp động mạch cảnh. Những người trẻ có yếu tố nguy cơ cao như từng xạ trị, tiền sử gia đình xơ vữa động mạch hoặc bệnh động mạch vành, bản thân tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc rối loạn mỡ máu,… cần khám sức khỏe, siêu âm/chụp CT mạch máu định kỳ để phát hiện sớm bệnh động mạch cảnh, ngăn ngừa đột quỵ.
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi
Ngoài ra, Quý khách hàng có thể tham khảo thêm sản phẩm Menpro chính hãng có bán tại Hệ Thống Nhà Thuốc Gia Hân Pharmacy & giao hàng trên toàn quốc.
Hệ Thống Nhà Thuốc Gia Hân Pharmacy là nơi Quý khách hàng yên tâm gửi trọn niềm tin để chăm sóc sức khoẻ cho cả gia đình mình.
Đến với chúng tôi, Quý khách hàng thoải mái trải nghiệm cảm giác mua sắm hàng chính hãng với giá tốt nhất đầy đủ các sản phẩm thuốc tây, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ, mỹ phẩm, thiết bị y tế…
Comments are closed.