Mất ngủ 3 năm, chủ quan không điều trị dẫn tới đột quỵ

Mất ngủ 3 năm liền, nhiều đêm thức trắng, chủ quan không điều trị, người đàn ông tới khám trong tình trạng liệt nửa người.

BS.CKII Nguyễn Duy Hiền, khoa Thần kinh – Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, ông Nguyễn Văn Hoàng (68 tuổi, Hà Nội) tới khám trong tình trạng tê bì chân tay, nửa cơ thể có dấu hiệu liệt. Người bệnh có tiền sử rối loạn giấc ngủ 3 năm nay, khó ngủ, ngủ không sâu giấc. Mỗi đêm người bệnh chỉ ngủ được 2-3 tiếng. Người bệnh chủ quan chưa điều trị. 2 tuần gần đây, thức trắng đêm, mệt mỏi và ăn uống kém.

Ông Hoàng chia sẻ, một phần do ông không muốn sử dụng thuốc tây, ông sợ tác dụng phụ và phải lệ thuộc thuốc. Người nhà đã mua nhiều loại thảo dược dân gian để ông sử dụng nhưng không cải thiện. Tình trạng mất ngủ kéo dài khiến ông gầy sút, suy giảm trí nhớ, mệt mỏi.

Đầu tháng 11, người bệnh đột ngột xuất hiện tê bì nửa người trái, đi lại khó khăn. Ông được người nhà đưa vào bệnh viện tuyến cơ sở khám, chụp CLVT sọ não không phát hiện bất thường. Người bệnh được cho về nhà, sau đó các triệu chứng tiếp tục tăng nặng, gia đình đưa tới Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội.

Ngay khi thăm khám lâm sàng, các bác sĩ nghi ngờ dấu hiệu của đột quỵ não đã lập tức chỉ định người bệnh chụp MRI. Toàn bộ quy trình chẩn đoán chỉ diễn ra trong khoảng 45 phút kể từ khi tiếp nhận người bệnh. Kết quả cho thấy, người bệnh bị nhồi máu não cấp bán cầu phải. Các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị đột quỵ não kèm mất ngủ.

Tại BVĐK Tâm Anh Hà Nội, người bệnh được điều trị theo guideline của Hội đột quỵ Hoa kỳ, hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế. Theo đó, người bệnh được sử dụng thuốc kháng kết tập tiểu cầu, thúc đẩy tuần hoàn não và thuốc dinh dưỡng, bảo vệ tế bào não. Song song phác đồ điều trị đột quỵ, người bệnh kê thuốc có nguồn gốc thảo dược điều trị rối loạn giấc ngủ. Trong quá trình điều trị, ông Hoàng cũng được các chuyên gia dinh dưỡng tại Bệnh viện đa khoa Tâm Anh xây dựng thực đơn phù hợp nhằm nâng cao thể trạng, đáp ứng phác đồ điều trị. Các chuyên gia tâm lý cũng tham gia hỗ trợ người bệnh để cải thiện tình trạng mất ngủ.

Sau 4 ngày điều trị, tình trạng liệt nửa người đã cải thiện đáng kể, người bệnh có thể đi lại bình thường. Từ thức trắng đêm, hiện tại người bệnh đã ngủ được 4-5 tiếng, ngủ ngon, sâu giấc. Người bệnh được xuất viện và sử dụng thuốc theo đơn kê của bác sĩ.

Bác sĩ Hiền cho biết, mất ngủ là tình trạng rối loạn giấc ngủ phổ biến bao gồm khó ngủ, ngủ chập chờn, không sâu giấc, ngủ không đủ thời lượng, thức dậy vào ban đêm, thức dậy quá sớm vào buổi sáng, ngủ ngày, lo lắng, trầm cảm và cáu kỉnh, khó tập trung hoặc ghi nhớ… Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể nghỉ ngơi, phục hồi và tái tạo năng lượng. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, đảm bảo các hoạt động hàng ngày và giữ trạng thái tinh thần tốt. Giấc ngủ cũng giúp tăng cường trí nhớ, nâng cao hiệu suất học tập, làm việc.

Theo bác sĩ Hiền, trường hợp của ông Hoàng, mặc dù chưa thể khẳng định mất ngủ là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới đột quỵ não. Tuy nhiên, mất ngủ kéo dài là yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ. Mất ngủ nếu không điều trị cũng có thể dẫn tới nhiều bệnh lý nguy hiểm khác như rối loạn lo âu, suy giảm trí nhớ, tăng huyết áp, rối loạn nhịp, nhồi máu cơ tim…

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y khoa Hoa Kỳ, những người có các triệu chứng mất ngủ, khó ngủ hoặc thức dậy quá sớm dễ có nguy cơ đột quỵ hơn. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, nguy cơ cao hơn nhiều ở những người dưới 50 tuổi. Nghiên cứu được thực hiện trên hơn 31.000 người. Kết quả, sau khi kiểm soát các yếu tố góp phần gây đột quỵ, những người có 5 đến 8 triệu chứng mất ngủ có nguy cơ đột quỵ tăng 51% so với những người không bị mất ngủ. Những người có từ 1 đến 4 triệu chứng có nguy cơ đột quỵ tăng 16%.

Bác sĩ Hiền lý giải, mất ngủ có mối liên hệ chặt chẽ với tình trạng stress, mệt mỏi… có thể làm tăng quá mức các gốc tự do. Các gốc tự do tấn công toàn bộ cơ thể nhưng tập trung nhiều tại các nơi tiêu thụ nhiều oxy như mạch máu não. Từ đó, thúc đẩy sự hình thành mảng xơ vữa, huyết khối gây cản trở máu lên não. Các mảng xơ vữa này dày lên sẽ sẽ tạo thành cục máu đông gây bít tắc mạch. Lúc này, tình trạng thiếu máu xảy ra, gây đột quỵ.

Để ngăn ngừa tình trạng đột quỵ, mỗi người cần làm việc khoa học và xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý. Dành đủ thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, từ 7-8 giờ mỗi đêm. Thiết lập thói quen ngủ thư giãn với nhiệt độ hợp lý; không ăn quá no trước khi ngủ; từ 2h chiều hạn chế sử dụng cafein. Khi có biểu hiện rối loạn giấc ngủ, tuyệt đối không tự ý lạm dụng thuốc an thần. Thay vào đó, cần thăm khám và điều trị sớm, đúng chuyên khoa, đúng phác đồ để đạt hiệu quả điều trị tốt.

Trường hợp xuất hiện méo miệng, tê yếu tay chân hoặc nửa người, nói khó…người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán và điều trị đột quỵ não sớm. Với những người có yếu tố nguy cơ cao liên quan đến đột quỵ như: tiền sử gia đình có người mắc đột quỵ; đã từng bị đột quỵ trước đó; người mắc cao huyết áp, bệnh tim, cholesterol trong máu cao, béo phì, tiểu đường; người có thói quen ăn uống thiếu lành mạnh, hút thuốc lá… nên chủ động tầm soát sớm.

20h thứ Ba ngày 21/11, các chuyên gia hàng đầu lĩnh vực thần kinh tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội tư vấn trực tuyến về mất ngủ tại livestream “Mất ngủ và mối liên hệ với các bệnh thần kinh nguy hiểm”:

• TTƯT.PGS.TS Nguyễn Văn Liệu, Trưởng khoa Thần kinh – Đột quỵ
• BS.CKII Nguyễn Duy Hiền, khoa Thần kinh – Đột quỵ

*Tên người bệnh đã được thay đổi