Thay khớp vai nhân tạo cho bệnh nhân người Mỹ thoái hóa khớp vai

Ông Homampour, 50 tuổi bị thoái hóa khớp vai nặng, không thể nhấc tay lên, buộc phải phẫu thuật để khôi phục khả năng vận động.

Ông Homampour Ali Rezg (1950, Mỹ) từng thay khớp háng do hoại tử chỏm xương đùi tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM và phục hồi rất tốt, có thể tự đi lại. Do đó, khi xuất hiện tình trạng bất thường ở khớp vai, ông quyết định quay lại bệnh viện để điều trị. Ông Homampour cho biết bị đau khớp vai đã lâu, cơn đau ngày càng tăng dần, đặc biệt là khi vận động; thường xuyên nghe thấy tiếng lách cách rất lớn ở khớp vai; không thể thực hiện các sinh hoạt hàng ngày như giơ tay, thay đồ, ăn uống…

ThS.BS.CKI Mai Hoàng Dương, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình cho biết người bệnh bị thoái hóa nặng ở khớp vai phải, đã phát triển đến giai đoạn cuối, cần phải phẫu thuật thay khớp. Thoái hóa khớp vai là tình trạng lớp sụn khớp ở vị trí này bị bào mòn do nhiều nguyên nhân, gây suy giảm chức năng hoạt động của vai. Về lâu dài, bệnh có thể làm phát triển gai xương, teo yếu cơ…

Người bệnh mắc nhiều bệnh lý nền, cần uống thuốc thường xuyên như hẹp mạch vành đã đặt 2 stent, tăng huyết áp, bệnh phổi mãn tính, rối loạn lipid máu, bệnh lý tiền liệt tuyến… Vì vậy, việc chuẩn bị trước phẫu thuật đặc biệt quan trọng.

Người bệnh được kiểm soát huyết áp tối ưu, ngưng sử dụng thuốc kháng đông Clopidogrel 75mg trước phẫu thuật 5 ngày để hạn chế nguy cơ chảy máu, kiểm tra đánh giá chức năng phổi, nghiệm pháp gắng sức…

Về phần phẫu thuật thay khớp, bác sĩ Dương đã sử dụng phần mềm Traumacad chuyên dụng để phân tích hình ảnh X-quang, MRI… giúp quan sát rõ những tổn thương ở xương, lựa chọn đường mổ và kích thước khớp vai nhân tạo phù hợp với người bệnh có trọng lượng cơ thể lớn.

Người bệnh được thay khớp vai theo đường mổ delta ngực (đường mổ đi giữa cơ ngực và cơ delta) giúp tiếp cận khớp vai dễ dàng hơn. Nhờ đó cũng tránh được tình trạng phù nề do tổn thương tĩnh mạch đầu ở cánh tay; hoặc biến chứng liệt, rối loạn cảm giác sau phẫu thuật do tổn thương đám rối thần kinh từ cổ xuống cánh tay.

Khớp vai có thể vận động là nhờ vào một ổ chảo nằm trong xương vai, bao bọc lấy chỏm hình cầu ở đầu xương cánh tay. Khi thay khớp theo phương pháp truyền thống, bác sĩ sẽ đặt các thành phần của khớp vai nhân tạo vào đúng vị trí như khớp vai tự nhiên. Tuy nhiên, phương pháp này không giải quyết triệt để triệu chứng đau và hạn chế vận động.

Để khắc phục những nhược điểm này, người bệnh được chỉ định thay khớp vai nhân tạo đảo nghịch, một cải tiến so với các loại khớp vai nhân tạo truyền thống. Bác sĩ Dương chia sẻ “Ở khớp vai đảo nghịch, ổ chảo nằm trong xương cánh tay và chỏm xương cánh nằm ở vai. Khớp vai thế hệ mới này tăng biên độ vận động và hạn chế tối đa tình trạng trật khớp sau phẫu thuật, người bệnh có thể sớm tập vật lý trị liệu, đẩy nhanh tốc độ hồi phục”.

Một ngày sau phẫu thuật, tầm vận động khớp vai của người bệnh cải thiện đáng kể. Bà Nga, vợ người bệnh cho biết “Trong thời gian bị bệnh, chồng tôi không thể làm gì cả, mọi sinh hoạt cá nhân từ ăn uống đến mặc quần áo, tôi đều phải giúp. Sau phẫu thuật, chồng tôi có thể nhấc tay lên cao, xoay cánh tay… thay vì chỉ thả xuôi như trước đây. Tôi mừng lắm”.

Bác sĩ Dương cho biết, thay khớp vai đảo ngược là một kỹ thuật khó trong phẫu thuật chấn thương chỉnh hình, đòi hỏi bác sĩ phải có sự hiểu biết và chuyên môn sâu về khớp vai. Hầu hết các trường hợp thay khớp vai toàn phần đều có thể sử dụng phương pháp truyền thống.

Tuy nhiên, thay khớp vai đảo ngược thường được ưu tiên sử dụng trong các trường hợp người bệnh thoái hóa khớp vai nặng; có một số chấn thương, bao gồm chấn thương thần kinh, ảnh hưởng đáng kể đến cử động của vai, thậm chí có thể khiến vai bị liệt hoặc liệt một phần; hoặc từng được thay khớp vai truyền thống nhưng thất bại, sau phẫu thuật khớp lỏng lẻo, chóp xoay tổn thương…