Vừa mổ vừa truyền máu cứu bé trai xuất huyết tiêu hóa

Cậu bé 7 tuổi đi tiêu máu đỏ bầm, bác sĩ phát hiện thiếu máu thiếu sắt, xuất huyết tiêu hóa nặng do viêm túi thừa.

Trước đó bé Nguyên (Biên Hòa, Đồng Nai) hai lần đi ngoài ra máu, da nhợt nhạt, mệt mỏi, được người nhà đến BVĐK Tâm Anh TP HCM cấp cứu giữa đêm 20/11 trong tình trạng mạch nhanh, da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt.

BS.CKI Lâm Bội Hy, khoa Nhi cho biết, lúc nhập viện, sức khỏe bệnh nhi yếu, mạch nhanh, niêm mạc nhợt nhạt. Các bác sĩ chẩn đoán bé sốc do xuất huyết tiêu hóa.

Xét nghiệm Hct khẩn (thể tích khối hồng cầu) còn 14% (bình thường là 38-45%) cho thấy trẻ mất máu nhiều. Chỉ số huyết sắc tố Hemoglobin giảm còn 4.4 (bình thường 11-14,5), cần truyền máu cấp cứu.

Bệnh nhi được truyền dịch, truyền hồng cầu lắng, song vẫn còn thiếu máu và tiêu phân máu đỏ bầm. Bác sĩ chỉ định cho bé nội soi dạ dày và chụp CT bụng có tiêm thuốc cản quang để khảo sát vị trí xuất huyết tiêu hóa. Kết quả nội soi dạ dày tá tràng ghi nhận không có ổ xuất huyết. Kết quả chụp cắt lớp điện toán ổ bụng nghi ngờ có túi thừa Meckel (dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa) ở đoạn cuối ruột non có đang có dấu hiệu viêm và xuất huyết.

Theo BS.CKII Nguyễn Đỗ Trọng, chuyên khoa Ngoại Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, sự phối hợp điều trị liên chuyên khoa: Nhi, Ngoại Nhi, Nội soi tiêu hóa, Chẩn đoán hình ảnh… giúp ích rất nhiều trong hồi sức ban đầu, chẩn đoán chính xác và cho hướng điều trị phù hợp ở bệnh nhi xuất huyết tiêu hóa nặng trên nền thiếu máu mãn nặng như bé Nguyên. Phẫu thuật khẩn rất nguy hiểm nhưng trì hoãn khi ổ xuất huyết chưa cầm được có khi khiến bệnh nhi sốc mất máu, tử vong.

Khoa Nhi quyết định mời các chuyên khoa hội chẩn, lên phương án điều trị cho bé đảm bảo an toàn. Ê kíp truyền máu lần 2 song hành với mổ nội soi. Ê kíp truyền máu lần hai song song với phẫu thuật cấp cứu nội soi ổ bụng, phát hiện đoạn hồi tràng cuối khoảng 70cm cách góc hồi manh tràng có túi thừa Meckel, bị viêm xuất huyết. Bác sĩ đưa đoạn ruột chứa túi thừa ra ngoài qua lỗ Trocar rốn mở rộng, cắt bỏ đoạn ruột chứa túi thừa, khâu nối rồi đưa ruột trở lại, đóng bụng.

“Ca mổ diễn ra trong 60 phút, lượng máu mất do phẫu thuật chỉ 50ml”, bác sĩ Trọng nói và cho biết thêm, sau mổ bệnh nhi được truyền thêm một đơn vị máu (250ml). Tổng số máu cần truyền là 3 đơn vị hồng cầu lắng (750ml).

Một ngày sau phẫu thuật, bé Nguyên được xét nghiệm máu, chỉ số ổn định, không cần truyền máu. Bệnh nhi được bổ sung dinh dưỡng giúp cơ thể hồi phục, cải thiện tình trạng thiếu máu, thiếu sắt kéo dài, khiến bệnh nhi nhẹ cân.

Bác sĩ Trọng nói thêm, bé Nguyên có túi thừa bẩm sinh nhưng không biết. Một năm trước, Nguyên được chẩn đoán thiếu máu, thiếu sắt, phải bổ sung sắt kéo dài song không cải thiện. Bé trai từng đến một bệnh viện tại TP HCM truyền máu bổ sung lần đầu vào tháng 1/2023.

“Tình trạng thiếu máu, thiếu sắt kéo dài có thể do viêm túi thừa gây xuất huyết rỉ rả. Máu lẫn trong phân, nên gia đình không phát hiện được”, bác sĩ Trọng cho biết.

Bác sĩ Trọng giải thích thêm, túi thừa Meckel xuất hiện từ tuần thứ 5-7 thai kỳ. Theo đó, trong quá trình phát triển của bào thai, ống noãn hoàng nối thai nhi với túi noãn hoàng. Khi ống thoái hóa không đúng cách, thành ruột non sẽ tạo thành túi thừa Meckel.

Túi thừa Meckel xảy ra ở khoảng 2% dân số, là bất thường bẩm sinh phổ biến nhất của đường tiêu hóa, thường gặp nhất ở trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh đa phần không gây hại cho sức khỏe, không có triệu chứng nên thường khó được phát hiện hoặc nhầm lẫn với các bệnh viêm loét dạ dày, ruột thừa…

Triệu chứng viêm túi thừa ở trẻ em được báo cáo có biểu hiện tắc ruột chiếm 46,7%, xuất huyết tiêu hóa 25,3% và viêm 19,5%. Một người có túi thừa Meckel có nguy cơ gặp biến chứng từ 4 đến 6% trong đời.

Từ trường hợp bé Nguyên, bác sĩ Trọng khuyến cáo phụ huynh có con nhỏ có triệu chứng đau bụng, đi ngoài ra máu, trẻ mệt, xanh xao cần đi khám sớm để tìm bệnh, điều trị kịp thời.